انواع مالیات برای شرکت‌ها
وقتی شرکتی ثبت میشه، یعنی یه جورایی “مودی” مالیاتی میشه و باید مالیات بده. انواع مختلفی از مالیات‌ها وجود داره که شرکت‌ها باید اون‌ها رو پرداخت کنن.
مالیات دادن شرکت‌ها خیلی مهمه، چون کمک می‌کنه درآمدها تو جامعه یه کم عادلانه‌تر تقسیم بشه و دولت هم بتونه پول داشته باشه برای اداره کشور. پس شرکت‌ها باید بدونن چه مالیات‌هایی دارن و چطوری باید اون‌ها رو پرداخت کنن تا بعداً به مشکل نخورن. در ادامه با انواع مالیات شرکت‌ها و قوانین مربوط به اون‌ها بیشتر آشنا میشیم.
برای دسترسی به صفحه اصلی سایت میتوانید از طریق این لینک https://haftehonline.ir/وارد شوید
مالیات چیست ؟
مالیات یه جورایی مثل پولیه که همه ما به جامعه کمک می‌کنیم تا بتونیم از امکانات و منابع کشور استفاده کنیم. یعنی شرکت‌ها و افراد پول میدن تا اگه یه جایی نیاز به تعمیر یا ساخت و ساز بود، دولت بتونه از این پول‌ها استفاده کنه.
انواع مالیات
تو ایران، مالیات‌ها دو دسته اصلی دارن:
مالیات‌های مستقیم: این مالیات‌ها رو بر اساس درآمد یا دارایی‌هایی که داریم حساب می‌کنیم و مستقیم به دولت میدیم.
مالیات‌های غیرمستقیم: این مالیات‌ها رو مستقیم پرداخت نمی‌کنیم. در واقع، وقتی یه چیزی می‌خریم یا از یه خدماتی استفاده می‌کنیم، یه مقدار مالیات هم همراهش میدیم. این مالیات‌ها روی قیمت کالاها و خدمات اضافه میشه.
انواع مالیات مستقیم
مالیات مستقیم کلاً دو دسته داره: مالیات بر درآمد و مالیات بر دارایی.
مالیات بر درآمد: هر کسی که تو ایران درآمد داره، چه شخص حقیقی (مثل من و شما) چه شرکت، باید یه قسمتی از درآمدش رو به عنوان مالیات به دولت بده. این مالیات چند نوعه:
مالیات بر درآمد مشاغل: کسایی که به صورت حرفه‌ای کار اقتصادی می‌کنن (مثلاً یه مغازه دار)، باید این مالیات رو بدن.
مالیات بر درآمد املاک: این مالیات مربوط به خونه و زمین و این چیزاست. مثلاً اگه خونه‌ای رو اجاره بدید، یا خونه‌ای رو بخرید و بفروشید، یا یه خونه داشته باشید که خالی باشه، باید این مالیات رو بدید.
مالیات بر درآمد اتفاقی: اگه یه پولی یهویی به دستتون برسه، مثلاً جایزه ببرید، یا یه چیزی رو خیلی ارزون بخرید و گرون بفروشید، باید این مالیات رو بدید.
مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (شرکت‌ها): همه درآمدی که شرکت‌ها از هر راهی به دست میارن، مشمول این مالیاته. معمولاً ۲۵ درصد از درآمد شرکت‌ها به عنوان مالیات گرفته میشه.
مالیات بر دارایی: این مالیات رو بر اساس ثروتی که دارید حساب می‌کنن. دو نوع داره:
مالیات بر ارث: اگه کسی فوت کنه و یه سری اموال به ارث برسه، ممکنه به اون اموال مالیات تعلق بگیره.
مالیات حق تمبر: این مالیات رو برای اینکه یه سری اسناد و مدارک رسمی بشن، پرداخت می‌کنیم.
انواع مالیات غیرمستقیم
مالیات غیرمستقیم هم دو دسته اصلی داره: مالیات بر واردات و مالیات بر مصرف و فروش.
مالیات بر واردات: وقتی یه چیزی از خارج وارد می‌کنیم، یه سری پول‌ها به عنوان مالیات باید بدیم (مثل حقوق گمرکی و عوارض).
مالیات بر مصرف و فروش: این مالیات رو وقتی یه چیزی می‌خریم یا از یه خدماتی استفاده می‌کنیم، پرداخت می‌کنیم. مثلاً مالیات بر ارزش افزوده (VAT) که روی قیمت کالاها و خدمات اضافه میشه.
انواع مالیات بر شرکت‌ها
مالیات شرکت‌ها هم به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشه:
مالیات مستقیم: این مالیات رو شرکت‌ها بعد از اینکه سال مالیشون تموم شد، بر اساس اظهارنامه‌ای که پر می‌کنن، پرداخت می‌کنن.
مالیات غیرمستقیم: این مالیات رو شرکت‌ها مستقیم پرداخت نمی‌کنن، بلکه روی قیمت کالاها و خدماتی که می‌فروشن، حساب می‌کنن و از خریدار می‌گیرن.
انواع مالیات بر شرکت‌ها (به طور خلاصه):
مالیات بر درآمد (مستقیم): مالیاتی که شرکت‌ها بر اساس درآمد سالانه‌شون میدن.
مالیات بر حقوق و دستمزد (مستقیم): مالیاتی که از حقوق کارمندان کم میشه و شرکت باید به دولت پرداخت کنه.
مالیات بر ارزش افزوده (غیرمستقیم): مالیاتی که روی قیمت کالاها و خدمات اضافه میشه.
مالیات بر واردات (غیرمستقیم): مالیاتی که وقتی شرکت‌ها یه چیزی از خارج وارد می‌کنن، باید بدن.
مالیات بر درآمد شرکت‌ها
شرکت‌ها باید روی درآمدی که به دست میارن، مالیات بدن. میزان این مالیات معمولاً ۲۵ درصد از کل درآمدشونه.
مالیات حقوق و دستمزد شرکت‌ها
کارمندای شرکت که حقوق می‌گیرن، باید یه درصدی از حقوقشون رو به عنوان مالیات بدن. این مالیات مستقیم از حقوقشون کم میشه و شرکت باید اون رو به دولت پرداخت کنه.
مالیات بر ارزش افزوده (مالیات بر ارزش افزوده) شرکت‌ها
مالیات بر ارزش افزوده یه نوع مالیاته که به کالاها و خدماتی که شرکت‌ها ارائه میدن تعلق می‌گیره. این مالیات رو خود شرکت‌ها پرداخت نمی‌کنن، بلکه از مصرف‌کننده‌ها (یعنی کسایی که کالاها و خدمات رو می‌خرن) می‌گیرن و بعد به سازمان امور مالیاتی تحویل میدن.(معادل 10 درصد)
مقدار مالیات بر ارزش افزوده برای هر کالا و خدمتی فرق داره. شرکت‌ها هم وقتی این مالیات رو از مشتری‌ها می‌گیرن، باید اون رو به دولت بدن.
یه نکته دیگه هم اینه که خود شرکت‌ها هم وقتی دارن یه چیزی می‌خرن، مالیات بر ارزش افزوده میدن. پس تقریباً همه ما این مالیات رو پرداخت می‌کنیم، اما شاید متوجه نشیم چون این مالیات به قیمت خود کالا اضافه شده و یه چیز جدا از اون نیست.
مالیات بر واردات شرکت‌ها
بعضی از شرکت‌ها کالاها رو از کشورهای دیگه وارد می‌کنن. این کار هم مالیات داره. وقتی یه کالایی رو از خارج وارد می‌کنید، باید بر اساس مقدار کالا، قیمتش و درآمدی که از فروشش به دست میارید، مالیات بدید.
شرکت‌ها باید برای هر کالایی که می‌خرن و وارد می‌کنن، یه صورتحساب الکترونیکی داشته باشن. همچنین باید این کالاها، مقدار فروش و درآمدشون رو تو اظهارنامه الکترونیکی سالانه‌شون وارد کنن. سازمان امور مالیاتی هم از طریق همین صورتحساب‌ها و اظهارنامه‌ها، مقدار مالیات رو تعیین می‌کنه و شرکت‌ها هم باید اون رو پرداخت کنن.
هزینه‌های قابل قبول مالیاتی :
هزینه‌های قابل قبول مالیاتی یعنی هزینه‌هایی که شما باید پرداخت کنید و قانون مالیاتی هم اون‌ها رو قبول داره. سازمان امور مالیاتی دو تا ماده قانونی در این مورد داره:
ماده ۱۴۷ قانون مالیات: این ماده میگه شما باید برای هزینه‌هایی که تو شرکتتون کردید و منطقی هستن، مالیات بدید. اگه یه هزینه غیرمنتظره هم داشتید که قانونی براش وجود نداشته باشه، اداره مالیات اون رو هم به عنوان یه هزینه قابل قبول مالیاتی در نظر می‌گیره. توجه کنید که این هزینه‌ها از مالیات معاف نمیشن و شما باید مالیاتشون رو پرداخت کنید.
ماده ۱۴۸ قانون مالیات: این ماده یه سری دیگه از هزینه‌های قابل قبول مالیاتی رو لیست می‌کنه. طبق این قانون، شما باید هزینه‌های زیر رو به عنوان صاحب شرکت پرداخت کنید:
حقوق و دستمزد کارمندای شرکت
اجاره ساختمون شرکت (اگه ساختمون رو اجاره کرده باشید)
هزینه‌های رفاهی مثل آب، برق، گاز و غیره
این‌ها هزینه‌هایی هستن که قانون مالیاتی قبولشون داره و شما باید اون‌ها رو پرداخت کنید. یادتون باشه که اگه این هزینه‌ها رو پرداخت نکنید، ممکنه مجوز کسب و کار یا سند ثبت شرکتتون باطل بشه.
نحوه محاسبه مالیات شرکت‌ها
سازمان امور مالیاتی یه سری معیارها و ابزار داره که با استفاده از اون‌ها مالیات شرکت‌ها رو تعیین می‌کنه. این سازمان با بررسی صورتحساب‌های الکترونیکی، اظهارنامه‌های مالیاتی و بقیه مدارک، میزان مالیات شرکت‌ها رو مشخص می‌کنه.
شرکت‌ها باید هر سال اظهارنامه مالیاتی خودشون رو پر کنن و برای اداره امور مالیاتی بفرستن. تو این اظهارنامه، اطلاعات مربوط به صاحبای شرکت، مدیران، نوع فعالیت و بقیه چیزها نوشته میشه و اداره مالیات هم با توجه به همین اطلاعات در مورد میزان مالیات تصمیم می‌گیره.
یه نکته جالب اینه که شرکت‌های خدماتی تا یه سقفی از درآمد لازم نیست مالیات بدن، ولی اگه درآمدشون از اون سقف بیشتر بشه، باید مالیات پرداخت کنن. مقدار درآمد و مالیات هم بستگی به نوع خدماتی داره که ارائه میدن. به طور کلی، قانون مالیاتی میگه که شرکت‌ها باید ۲۵ درصد از درآمد سالانه‌شون رو به عنوان مالیات پرداخت کنن.
البته ممکنه شرکت‌های مختلف مشمول معافیت‌های مالیاتی یا تخفیف در پرداخت مالیات هم بشن که در ادامه در موردشون توضیح میدیم.
چطور مالیات شرکت رو کم کنیم؟
اگه صاحب شرکت هستید یا کارمند حسابداری و مالی حتماً این سوال براتون پیش اومده که آیا راهی برای کم کردن مالیات شرکت وجود داره؟ بله، یه سری راه‌ها هست، البته نه همیشه و برای همه شرکت‌ها.
روش‌های کاهش مالیات شرکت:
تخفیف مالیاتی: اگه اظهارنامه‌های مالیاتی رو به موقع تحویل بدید و مالیاتتون رو منظم پرداخت کنید، احتمالاً می‌تونید تخفیف مالیاتی بگیرید. مقدار این تخفیف هم به خوش‌حسابی و میزان مالیاتتون بستگی داره.
معافیت مالیاتی: هر سال سازمان امور مالیاتی یه سری معافیت‌ها برای کسب و کارها در نظر می‌گیره که شرکت‌ها هم شاملش میشن. این معافیت‌ها به دلایل مختلف مثل خوش‌حساب بودن، کم شدن درآمد شرکت، کاهش فروش، تورم و… در نظر گرفته میشن. درصد این معافیت‌ها رو هم خود اداره مالیات آخر هر سال مالیاتی اعلام می‌کنه. پس اگه شرکت دارید، حواستون به اخبار مالیاتی باشه.
کمک به خیریه‌ها: یکی دیگه از راه‌های کم کردن مالیات شرکت، کمک به خیریه‌ها و موسساتیه که کار خیر انجام میدن. این کار باعث میشه مالیاتتون کم بشه. فقط یادتون باشه رسید و مدارک کمک به خیریه‌ها رو نگه دارید، چون باید به اظهارنامه مالیاتی‌تون اضافه کنید تا سازمان امور مالیاتی در جریان باشه.
انتقال دارایی‌ها: می‌تونید دارایی‌های شرکت رو به اسم افراد مورد اعتماد مثل اعضای خانواده یا بقیه منتقل کنید. با این کار دارایی‌های شرکت کم میشه و در نتیجه مالیات کمتری هم بهتون تعلق می‌گیره. البته این کار رو باید موقع تاسیس شرکت انجام بدید، وگرنه ممکنه تخلف حساب بشه.
فعالیت در حوزه‌های معاف از مالیات: یه سری فعالیت‌ها هستن که اگه شرکتتون رو تو این زمینه‌ها راه بندازید، از معافیت مالیاتی یا کاهش مالیات برخوردار میشید. مثلاً شرکت‌هایی که تو حوزه صنایع دستی کار می‌کنن، از پرداخت مالیات معاف میشن. همچنین کسب و کارهای مربوط به کودکان بی‌سرپرست، کودکان نابینا و ناشنوا و حوزه ایرانگردی مشمول معافیت یا کاهش مالیات میشن.
راه اندازی شرکت در مناطق محروم
اگر شرکت خود را در مناطق محروم و کم برخوردار راه اندازی کنید، بین پنج الی ۱۰ سال از پرداخت مالیات معاف می‌شوید. بعد از آن هم مالیات شما کمتر از مناطق شهری با امکانات خواهد بود؛ پس اگر تصمیم دارید شرکت خود را تاسیس کنید، در مورد مناطق محروم تحقیق انجام دهید و مناطقی که جای پیشرفت دارند را پیدا کنید تا ضمن کمتر شدن هزینه اجاره محل و…، از تخفیف‌های مالیاتی هم برخوردار شوید.
اشخاص مشمول مالیات
به‌طورکلی، هر فرد یا شرکتی که درآمدی کسب کند، موظف به پرداخت مالیات است. بر اساس ماده ۱ قانون مالیات‌های مستقیم، افراد زیر مشمول پرداخت مالیات خواهند بود:
همه افراد حقیقی و حقوقی دارای اموال یا املاکی در ایران
افراد حقیقی مقیم ایران که در داخل و یا خارج از کشور درآمد کسب می‌کنند.
تمام افراد حقیقی ایرانی که در خارج از ایران زندگی می‌کنند و در ایران درآمد دارند.
همه افراد حقوقی ایرانی، از جمله شرکت‌ها، مؤسسات و سایر نهادها که در داخل و یا خارج از کشور کسب درآمد می‌کنند.
هر فرد یا شرکت خارجی که در ایران درآمد دارد یا از طریق خدمات، فروش محصولات، یا ارائه خدمات دیگه در ایران درآمد دارد
اگه مالیات ندیم چی میشه؟
طبق قانون مالیاتی ایران، باید مالیات رو دقیق و به موقع پرداخت کنیم، وگرنه با عواقب قانونی جدی روبرو میشیم. این عواقب ممکنه شامل جریمه، زندان، از دست دادن معافیت‌ها و بخشودگی‌ها، ممنوعیت خروج از کشور و… باشه.
وظایف مالیاتی ما چیه؟
یکی از مهم‌ترین وظایف ما اینه که دفاتر قانونی (مثل دفتر روزنامه و کل) رو دقیق تنظیم کنیم و به اداره دارایی بدیم تا اظهارنامه مالیاتی شرکت بررسی بشه. همچنین، همه افراد حقیقی و حقوقی باید اظهارنامه مالیاتی خودشون رو سر وقت به اداره مالیات تحویل بدن. خوشبختانه الان میشه به راحتی از طریق سامانه مودیان این کار رو انجام داد و از هرگونه تاخیر یا مشکل جلوگیری کرد.
مشکلات سامانه مودیان و راه حل‌های آن :
سامانه مودیان چیه؟
سامانه مودیان مالیاتی یه سایت اینترنتیه که زیر نظر سازمان امور مالیاتی ایران کار می‌کنه. هدفش اینه که اطلاعات مالیاتی افراد و شرکت‌ها رو جمع‌آوری و ثبت کنه. هر کسی که باید مالیات بده، باید اطلاعاتش رو تو این سامانه ثبت کنه و همه تراکنش‌های مالیش رو گزارش بده. این سامانه به دولت کمک می‌کنه تا درآمدها و هزینه‌های افراد و شرکت‌ها رو بررسی کنه و مالیات مناسب رو بگیره. ثبت‌نام و ارسال اطلاعات به این سامانه برای همه اجباریه و اگه کسی تخلف کنه، جریمه میشه.
مهم‌ترین مشکل سامانه مودیان چیه؟
اصلی‌ترین مشکل سامانه مودیان برای کسب‌وکارها، اینه که با نرم‌افزارهای مالی که از قبل داشتن سازگار نیست و مشکلات فنی هم داره.
عدم انطباق با نرم‌افزارهای مالی: خیلی از کسب‌وکارها از نرم‌افزارهای مختلف برای مدیریت امور مالیشون استفاده می‌کنن، ولی این نرم‌افزارها با سامانه مودیان سازگار نیستن. این باعث میشه کسب‌وکارها مجبور بشن از نرم‌افزارهای جداگانه‌ای استفاده کنن که هزینه و زمان رو زیاد می‌کنه.
مشکلات فنی: سامانه مودیان مشکلاتی مثل قطعی سیستم، سرعت پایین و عدم دسترسی به اطلاعات داره. این مشکلات باعث میشه کسب‌وکارها نتونن به درستی از سامانه استفاده کنن.
هزینه و زمان زیاد: استفاده از سامانه مودیان هزینه و زمان زیادی رو برای کسب‌وکارها می‌طلبه. باید نرم‌افزارهای مالی جدید بخرن یا اجاره کنن، به کارمندان آموزش بدن و از پشتیبانی فنی استفاده کنن. همچنین، باید وقت زیادی رو صرف یادگیری نحوه استفاده از سامانه کنن.
پیچیده‌تر شدن فرایندهای مالی: سامانه مودیان باعث شده فرایندهای مالی کسب‌وکارها پیچیده‌تر بشه. این سیستم اطلاعات زیادی لازم داره که باعث کندی و پیچیدگی در فرایندها میشه.
کاهش بهره‌وری: مشکلات سامانه مودیان بهره‌وری کسب‌وکارها رو کم می‌کنه. این مشکلات باعث میشه کسب‌وکارها نتونن به طور موثر روی فعالیت‌های اصلی‌شون تمرکز کنن و وقت و انرژی زیادی رو برای حل مشکلات این سامانه صرف کنن
چطور مشکلات سامانه مودیان رو حل کنیم؟
برای اینکه مشکلات سامانه مودیان کمتر بشه، میشه این کارها رو کرد:
سازمان امور مالیاتی باید سعی کنه سامانه مودیان رو با نرم‌افزارهای مالی که الان کسب‌وکارها دارن، سازگار کنه.
سازمان امور مالیاتی باید مشکلات فنی سامانه مودیان رو درست کنه.
دولت باید امکاناتی رو فراهم کنه تا استفاده از سامانه مودیان برای کسب‌وکارها آسون‌تر بشه.
سازمان امور مالیاتی باید آموزش‌های لازم رو به کسب‌وکارها درباره نحوه استفاده از سامانه مودیان بده.
گاهی اوقات ممکنه مشکلاتی تو سامانه مودیان به وجود بیاد که روند اظهارنامه مالیاتی رو مختل کنه. مثلاً ممکنه استعلامات مالیاتی به دست مودیان نرسه که احتمالاً به خاطر مشکلات فنی یا دلایل دیگه اتفاق میفته. این موضوع باعث نگرانی و سردرگمی میشه، چون ممکنه وظایف مالیاتی به موقع انجام نشه و مجبور بشیم جریمه بدیم.
اما معمولاً این مشکلات قابل حل هستن و بعد از اینکه مشکل درست شد، اطلاعات مربوطه برای مودیان ارسال میشه. این کار از طریق نوتیفیکیشن‌ها و پیام‌هایی که سامانه مودیان میفرسته انجام میشه تا مطمئن بشن که اظهارنامه مالیاتی درست دریافت شده و مشکلات برطرف شده.
در نهایت، ارتباط فعال با مودیان و استفاده از ابزارهای اطلاع‌رسانی موجود، کمک می‌کنه تا تو مسیر درست اظهارنامه مالیاتی حرکت کنیم و از مزایای سامانه مودیان استفاده کنیم.
خلاصه
مالیات شرکت‌ها انواع مختلفی داره و شرکت‌ها هم به عنوان یه شخصیت حقوقی باید این مالیات رو پرداخت کنن. صاحبای شرکت‌ها آخر هر سال مالیاتی باید اظهارنامه‌های خودشون رو پر کنن و به سازمان امور مالیاتی بدن. اینجوری اداره مالیات خیلی دقیق‌تر میتونه میزان مالیات رو تخمین بزنه. اگه شرکت‌ها این کار رو نکنن، کارشناسای مالیاتی بر اساس شواهد میزان مالیات رو تعیین می‌کنن که ممکنه بیشتر از حد واقعی باشه.
